• home
• ->
• HKS Ruch Chorzów

Hajducki Klub Sportowy RUCH Chorzów

Już od wielu lat niesie się na trybunach stadionu (przy ul. Królewsko-Huckiej przed II wojną światową, ul. Chorzowską od 1934 roku, teraz oczywiście przy ul. Cichej) słynne „Ruch, Ruch, HKS”. Z dawniejszych czasów pamiętam jeszcze: „O mój HKS-ie nie zdradzę cię…”. Nigdy się nie zastanawiałem na tym, skąd to HKS, bo wydawało mi się to jasne: Hutniczy Klub Sportowy – przecież od lat patronem była Huta Batory. Teraz już wiem, że się myliłem…Zamysł był inny i szczerze powiedziawszy – dużo lepszy. Ten Klub jest legendą pamiętającą o swoich korzeniach, więc i o hajduczanach należy pamiętać, bo to od nich pochodzi ten pierwszy i najstarszy, j...), symbol „R-ki” na koszulkach. 

Tera dejcie pozor: śpiewając za każdym razem „RUCH, RUCH, HKS” upamiętniomy i pozdRowiomy hajduczan i dawny
Hajducki Klub Sportowy!

Grzegorz Joszko

wiceprezes stowarzyszenia kibiców „Wielki Ruch”,
autor książki „Niebieskie Majstry” i strony www.historiaruchu.pl  

 

Jako barwy klubowe przyjęto na zebraniu założycielskim kolory: niebieski i biały. Miały one nawiązywać do barw Śląska. W istocie barwy Śląska stanowią kolory żółty i niebieski, przyjęcie jednak takiego zestawu było wykluczone – w 1919 r. Polska prowadziła walki z Ukrainą i barwy te po prostu źle się kojarzyły.

 

od 7 stycznia 1923 r.
Klub Sportowy Ruch BBC Wielkie Hajduki
(fuzja z klubem Bismarckhütter Ballspiel Club)

od 1924 r.
Klub Sportowy „Ruch Wielkie Hajduk”

od 1 kwietnia 1939 r.
Hajducki Klub Sportowy (HKS) „RUCH” Chorzów

W prasie aż do wybuchu wojny, a nawet jeszcze w 1946 roku, zdarzało się używać nazwę „Ruch Wielkie Hajduki”.

„Ponieważ od 1 kwietnia 1939 roku należeć będziemy już do Chorzowa, więc i z tego terenu będziemy musieli uwzględnić kilku pracowników. W związku z tym nosimy się też z zamiarem zmiany nazwy klubu z Klub Sportowy »RUCH« na Hajducki Klub Sportowy »RUCH« w Chorzowie, niech przynajmniej w nazwie naszego klubu pozostanie wspomnienie po Hajdukach”.

fragment wywiadu z archiwistą i działaczem Ruchu
Józefem Wieczorkiem
w tygodniku sportowym „Kibic”z 1939 roku 

od 2 września 1939 r.
Bismarckhütter Ballspiel Club

od 12 listopada 1939 r.
Bismarckhütter Sport Vereingung 1899 e.V
(zwany Bismarckhütter SV lub BSV nawiązując do tradycji klubu Turnverein Jahn 1899 

od 4 marca 1945 r.
KS Ruch Chorzów
(w prasie Ruch Chorzów Batory)

od 1945 r.
Klub Sportowy Ruch Chorzów

od 1948 r.
Związkowy KS Ruch Chorzów

od marca 1949 r. 
KS Chemik Chorzów
(odgórna decyzja władz komunistycznych
o reorganizacji polskiego sportu na wzór radziecki)

od kwiecień 1949 r. 
ZS Unia Chorzów
(fuzja Chemika, Leśnika i Drzewiarza)

od 1955 r.
ZKS Unia-Ruch Chorzów

od 1956 r.
Klub Sportowy Ruch Chorzów

od 18 lipca 2002 r.
Klub Sportowy Ruch w Chorzowie

od 27 grudnia 2004 r.
Ruch Chorzów SSA

od 25 marca 2008 r.
Ruch Chorzów SA

od 31 października 2017 r.
Ruch Chorzów SA w restrukturyzacji

od 7 kwietnia 2018 r.
Ruch Chorzów SA

 Bismarckhütter Ballspiel Club / Bismarckhuetter SV 99
(Stowarzyszenie Sportowe Bismarckhütte 1899 r. V)

Bismarckhütter SV 99 to górnośląski klub sportowy z Bismarckhütte , który powstał w 1908 roku jako niemiecki klub sportowy pod nazwą Bismarckhütter Ballspiel-Club (w skrócie BBC) i jest jednym z najstarszych klubów sportowych na Górnym Śląsku. Bismarckhütter Ballspiel-Club należał do Związku Piłki Nożnej Niemiec Południowo-Wschodniej. Wraz z podziałem Górnego Śląska w czerwcu 1922 r. Bismarckhütte dostało się do Polski.
13 lipca 1922 roku BBC, jako jeden z 43 niemieckich klubów na Wschodnim Górnym Śląsku w Polsce, została członkiem nowo utworzonego Niemieckiego Wojewódzkiego Związku Piłki Nożnej .
Piłkarze nosili czarne koszulki z biało-czerwonymi pasami. W latach 1918–1922 szeregi klubu zasiliło wielu uzdolnionych piłkarsko hajduczan, którzy później (po fuzji) z powodzeniem występowali w Ruchu Wielkie Hajduki.
Klub rozegrał swój pierwszy „wojenny” mecz 19 listopada 1939 r. z Turn- und Sportverein Lipine (1:2). Awans do górnośląskiej gauligi (GL Oberschlesien) wywalczono w 1941 r. i w następnym sezonie 1941/42 wywalczył 2. miejsce tuż za Germanią Königshütte. W sezonie 1942/1943 ex-Niebieskim przyszło wywalczyć 4. miejsce. Rok później również nie udało się przerwać dominacji „Zielonych Koniczynek” (Germanii/AKS-u). 20 stycznia 1945 klub miał podejmować Turn- und Sportverein Lipine (Naprzód Lipiny), jednak spotkanie prawdopodobnie już się nie odbyło.
Klub Bismarckhütter SV 99 przestał istnieć w 1945 r.

Zawodnicy:
Franciszek Bartoszek – wychowanek
Józef Sobota – grał w klubie do 1922 roku, następnie w Ruchu Wielkie Hajduki
Gerard Cieślik – grał w klubie od 1939 do 1945 roku
Teodor Peterek – grał w klubie w latach od 1939 do 1941 roku
Eryk Tatuś – grał w klubie do 1941 roku
Ernest Wilimowski – grał w klubie od jesieni 1939 roku
Gerard Wodarz - grał w klubie do 1942 roku

SUKCESY

14 x Mistrz Polski
(1933, 1934, 1935, 1936, 1938, 1951, 1952, 1953, 1960, 1967/1968, 1973/1974, 1974/1975, 1978/1979, 1988/1989)

6 x Wicemistrz Polski
(1950, 1956, 1962/1963, 1969/1970, 1972/1973, 2011/2012)

3 x zdobywca Pucharu Polski
(1950/1951, 1973/1974, 1995/1996)

ćwierćfinalista Ligi Mistrzów
(edycja Pucharu Europy 1974/1975),

ćwierćfinalista Ligi Europy
(edycja Pucharu UEFA 1973/74)

finalista Pucharu Intertoto UEFA
(sezon 1998)

Do sezonu 1986/87 był jedynym klubem,
jaki uczestniczył we wszystkich sezonach polskiej ekstraklasy.

Ruch Chorzów jest pierwszym historycznym mistrzem Górnego Śląska w oficjalnych rozgrywkach PZPN. Jako pierwszy klub piłkarski reprezentował region górnośląski na szczeblu klubowych mistrzostw Polski. Jako pierwszy górnośląski klub zdobył też mistrzostwo Polski oraz Puchar Polski. Ostatni śląski zdobywca Pucharu Polski.

Więcej na: 

http://historiaruchu.pl/ 

https://www.niebiescy.pl/historia.php

https://pl.wikipedia.org/wiki/Ruch_Chorz%C3%B3w

 LEGENDARNI ZAWODNICY

Gerard Józef Cieślik
(ur. 29 kwietnia 1927 w Hajdukach Wielkich,
zm. 3 listopada 2013 w Chorzowie)

występujący na pozycji napastnika, reprezentant Polski w latach 1947–1958, olimpijczyk, trener piłkarski. zawodnik Bismarckhütter SV 99, zdobył mistrzostwo Polski (1951, 1952, 1953) i jeden raz Puchar Polski (1950/51), dwukrotny król strzelców rozgrywek I ligi (1952, 1953), uczestnik Igrzysk Olimpijskich 1952 w Helsinkach. 

Teodor Peterek
(ur. 7 listopada 1910 w Świętochłowicach,
zm. 12 stycznia 1969 w Słupcu) 

występujący na pozycji napastnika, reprezentant Polski w latach 1931–1938, olimpijczyk, trener piłkarski, pięciokrotny zdobywca mistrzostw Polski (1933, 1934, 1935, 1936, 1938) i dwukrotnie  król strzelców rozgrywek I ligi (1936, 1938). zawodnik Bismarckhütter SV, wcielony do Wehrmachtu, trafił do Polskich Sił Zbrojnych. 

Eryk (Aleksander) Tatuś 
(ur. 22 lipca 1914 w Hajdukach Wielkich,
zm. 14 kwietnia 1985 w Wuppertal)

Bramkarz, występował w Ruchu do momentu wybuchu II wojny światowej i zdobył z nim w tym czasie czterokrotnie mistrzostwo Polski (1934, 1935, 1936, 1938). W latach 1939–1941 grał w Bismarckhütter Sport Vereinigung.

Ewald (Edward) Cebula
(ur. 22 marca 1917 w Świętochłowicach,
zm. 1 lutego 2004 w Chorzowie)

Z Ruchem zdobył dwukrotnie mistrzostwo Polski jako piłkarz (1951 i 1952). W 1952 Cebula poprowadził zespół do tytułu nie tylko jako piłkarz, był również grającym trenerem; jest to, jak na razie, jedyny przypadek zdobycia mistrzostwa Polski przez trenera-piłkarza. Jako trener Ruchu Chorzów zdobył także mistrzostwo w 1953, tym razem już nie występując na boisku; przez krótki czas prowadził Ruch ponadto w sezonie mistrzowskim 1960. 

polski piłkarz, trener, wychowanek Ruchu Chorzów, w którym występował w latach 1948–1953 i trzykrotnie zdobył mistrzostwo Polski (1951, 1952, 1953).

---

polski piłkarz, bramkarz, długoletni zawodnik Ruchu Chorzów, ojciec Jerzego.

piłkarz, reprezentant Polski. Na początku kariery grał na pozycji pomocnika, a następnie obrońcy. Wychowanek Ruchu Chorzów, grał w tym klubie w latach 1952-1972.

Eugeniusz Faber
(ur. 6 kwietnia 1939 w Chorzowie,
zm. 24 września 2021 w Liévin)

piłkarz, grał na pozycji napastnika, dwukrotnie sięgał po mistrzostwo Polski z Ruchem Chorzów w 1960 i 1968 roku. Olimpijczyk z Rzymu, król strzelców Ligue 2 (grupa A) z sezonu 1972/73.

piłkarz grający na pozycji napastnika, wychowanek Ruchu Chorzów (1972–1980 i 1982–1983)

 Krzysztof Ireneusz Warzycha
(ur. 17 listopada 1964 w Katowicach) 

piłkarz i trener piłkarski, wychowank Ruchu Chorzów, w którym grał od 1974 do 1989, w pierwszym składzie Niebieskich rozegrał 8 sezonów (w tym 1 sezon w 2. lidze w sezonie 1987/88).

 piłkarz i trener, na boisku występował na pozycji obrońcy. Przez wiele lat, w roli piłkarza i trenera, związany z Ruchem Chorzów.

Wykorzystano zdjęcia banerów rozwieszonych na Stadionie Ruchu.

  ZEGAR

Pierwszym chorzowskim zegarem (chronometrem) była "Omega", która jest symbolem stadionu Ruchu. Jej historia sięga czasów przedwojennych, kiedy to w roku 1929 przedstawiciele szwajcarskiej firmy postanowili przyznawać najpopularniejszemu polskiemu klubowi boiskowy zegar. Do Ruchu trafił on za sprawą plebiscytu magazynu "Raz Dwa Trzy" w 1939. Pierwszy mecz na stadionie z zamontowaną "Omegą" odbył się 21 maja 1939 r. Po wybuchu II wojny światowej mechanizm był przechowywany przez Augustyna Ferdę, zegarmistrza i gospodarza klubu. Po zakończeniu wojny zegar zamontowano na jego pierwotnym miejscu, naprzeciwko trybuny głównej, jednak niedziałający mechanizm wkrótce przeniesiono za jedną z bramek. W 1979 na jego miejsce zamontowano "Elektromontaż", a "Omegę" przeniesiono nad sektor gości. Podczas obchodów 75-lecia klubu, dzięki zięciowi Augustyna Ferdy, Jerzemu Małysce, i z powodu awarii "Elektromontażu", naprawiono "Omegę", dodając jej zegarową tarczę i odblaskowe napisy. W 2005 zdemontowano mechanizm "Elektromontażu", a Omega powróciła na pierwotne miejsce.

Więcej na: 

https://www.niebiescy.pl/zegary.php

https://ch24.pl/80-lat-legendarnej-omegi-na-stadionie-w-chorzowie/

https://chorzow.naszemiasto.pl/zegar-stadionowy-ruchu-bedzie-zabytkiem/ar/c2-675458

    STADION

 Obecnie stadion o wymiarach 107x67 m posiada pojemność 9 300 miejsc siedzących w tym 1000 pod zadaszeniem i oświetlenie o natężeniu 1715 luksów (wymagania miedzy 1000 a 2000). 

Kalendarium

uroczyste otwarcie najnowocześniejszego stadionu w Polsce 

 

FOT. NARODOWE ARCHIWUM CYFROWE

 

 

 

 

 

 

 

 

  

 LITERATURA:

1. HKS czyli..., historiaruchu.pl [dostęp 2020-07-29] (pol.).
2. Grzegorz Joszko: Kalina. W: Historia Ruchu Chorzów [on-line]. [dostęp 2020-06-30].
3. Encyklopedia piłkarska FUJI, kolekcja klubów, tom I: Ruch Chorzów, Andrzej Gowarzewski, Katowice 1995; str 15,19,39.
4. Tomasz Ferens: „Niebieska” kartka z kalendarza. Ruch Chorzów SA, 2017-01-16. [dostęp 2020-06-30].
5. SOBOTA Józef. W: Reprezentacja1921.pl [on-line]. 2019-09-27. [dostęp 2020-06-30].
6. Gerard Cieślik. W: Legendy Futbolu [on-line]. [dostęp 2020-06-30].
7. Jacek Kurek: Piłkarze wyklęci – Teodor Peterek. Śląski Związek Piłki Nożnej, 2020-04-20. [dostęp 2020-06-30].
8. Paweł Pieprzyca: Piłkarskie legendy Orłów. Teodor Peterek. W: Interia Sport [on-line]. Interia, 2020-04-10. [dostęp 2020-06-30].
9. ŁKS Łagiewniki. Urząd Miasta Bytom, 2013-12-12. [dostęp 2020-06-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-23)].
10. Krzysztof Jaśniok: Ernest Wilimowski. Polski Związek Piłki Nożnej, 2020-06-23. [dostęp 2020-06-30].
11. Wojciech Zmyślony: Gerard Wodarz. W: W znienawidzonym mundurze. Losy Polaków przymusowo wcielonych do wojska niemieckiego w okresie II wojny światowej [on-line]. [dostęp 2020-06-30]. 
12. W walce o polskość młodzieży śląskiej. 25 lat K.S. Ruch (W. Hajduki), pięciokrotnego mistrza piłkarskiego Polski, „Sport Tygodnik”, 24 września 1945 [dostęp 2020-08-19], W artykule zdjęcia drużyn Ruchu z 1921 i 1945 r.

LINKI do stron www:

http://historiaruchu.pl/